Leuth

Schutterij Vriendenkring zorgt al honderd jaar voor verbinding in Leuth

LEUTH – Schutterij Vriendenkring uit Leuth bestaat honderd jaar. De vereniging vormt de kern van de Leuthse gemeenschap. Het ledenaantal blijft stabiel en niet alleen ouderen, maar ook jongeren zijn lid. Erevoorzitter Jan Vink ziet de vereniging nog wel een tijdje blijven bestaan: ,,Maar nog eens honderd jaar, dat weet ik niet.”

Een schutterij zoals die in de Middeleeuwen bestond, die is allang verdwenen. Het is tegenwoordig geen gewapende militie meer die zorgt voor orde en veiligheid van burgers. Vandaag de dag heeft een schutterij een puur folkloristisch karakter.

Er zijn nog steeds schutters, vendeliers die de vaandels zwaaien en marketensters die zorgen voor drank en eten, maar de wapens opnemen om vijanden af te weren, dat hoeft niet meer. 

Koningschieten

De bekendste traditie van de hedendaagse schutterij is het koningschieten. Het is een wedstrijd waarbij leden die koning of koningin willen worden, de strijd met elkaar aanbinden om als eerste een van hout en lood gemaakte vogel die op 12 meter hoogte hangt, naar beneden te schieten.

Eerst de kop, dan de rechtervleugel, de linkervleugel en de staart, als laatste de romp. Wie het laatste stukje eraf knalt, is de winnaar en een jaar lang koning of koningin. Naast het koningschieten doen de vendeliers en marketensters mee aan concoursen en zijn er muziekwedstrijden.

Wedstrijden

Vriendenkring behoort in Nederland tot de Federatie van Gelderse schuttersgilden en schutterijen St. Hubertus. Die heeft weer een aantal kringen, waaronder Rijk van Nijmegen-de Betuwe. Eens in de twee jaar is er een Federatiedag, daarnaast een Kringdag, deze keer is die in het jubilerende Leuth.

De schutterijen komen dan bij elkaar en houden wedstrijden. Vink: ,,Vroeger had elk zichzelf respecterende dorp een schutterij. In Ooij zit er een en in Beek, in Millingen zitten er zelfs twee. De Achterhoek heeft er veel, dat komt ook omdat de dorpen daar verder van de stad af liggen. Er is nog een rijk verenigingsleven.”

Pubquiz

Het gebouw De Vriendenkring is eigendom van de schutterij, maar die organiseert meer dan alleen eigen activiteiten. Veel andere verenigingen hebben er hun basis. Pubquizzen en darttoernooien zijn nu populair. Het is voor de dorpelingen een plek van verbinding. Vink: ,,Je krijgt er zo ook meer inkomsten uit.” Het afgelopen jaar is het pand gerenoveerd: ,,In oktober hadden we de dag na de kermis al werkkleding aan en stonden we te slopen, want het moest de vrijdag voor carnaval weer heropend worden.”

Komend Pinksterweekend wordt het 100-jarige jubileum van schutterij Vriendenkring gevierd. De Kringdag volgt het weekend daarna, op zondag 16 juni.

Koningin

Mandy Neienhuijsen is koningin van schutterij Vriendenkring.
Mandy Neienhuijsen is koningin van schutterij Vriendenkring. © Theo Peeters

Mandy Neienhuijsen (25) werd negen jaar geleden lid van schutterij Vriendenkring omdat ze met het lidmaatschap vrij entree had bij alle feesten in het dorp: ,,Bij cocktailparty’s en de kermis, maar destijds ook bij Koninginnenacht. Je betaalt een bedrag per jaar en dat haal je er dan wel uit.” Dit jaar heeft de Leuthse een heuse functie binnen de schutterij, ze is de koningin: ,,In september heb ik meegedaan aan het koningschieten.

Dat mag je bij ons als vrouw. In Beek niet. Ik heb er 150 keer over gedaan voordat ik de romp van de vogel had. Maar ik was de enige kandidaat, dus ik werd toch koningin.” Ze moet er nog steeds om lachen. Een jaar lang vervult ze haar rol. Veel taken heeft ze niet: ,,Het is vooral de hele dag mooi zijn in een jurk.” Ze kocht er vijf: ,,Blauwe, dat is de kleur van de schutterij.” 

Erevoorzitter 

Jan Vink (83) is erevoorzitter van Vriendenkring
Jan Vink (83) is erevoorzitter van Vriendenkring © Theo Peeters

Een groot deel van de honderd jaar dat schutterij Vriendenkring uit Leuth nu bestaat, heeft erevoorzitter Jan Vink (83) meegemaakt, 67 maar liefst: ,,Mijn grootouders en ouders waren ook lid. Als je vroeger 16 was, ging je bij de schutterij.” 

De geboren en getogen Leuthenaar bekleedde vanaf 1957 diverse functies bij de schutterij: ,,Ik begon als sectiecommandant. In 1975 werd ik voorzitter. Eigenlijk zou iemand anders het gaan doen, maar dat ging niet door omdat hij burgemeester van Bemmel werd.”

Bron + foto’s: De Gelderlander – editie Nijmegen e.o., 7-6-2019